کد مطلب:14118 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » احكام

هرگاه در اثر ضربه واحدي استخوان عضوي از شخصي در چند ناحيه دچار شكستگي شود بدون اين كه حالت كوبيدگي پيدا نمايد مثلا: استخوان ران پاي شخصي در اثر ضربه واحدي در جريان تصادف رانندگي در دو ناحيه دچار شكستگي شود آيا صدمه مذكور يك ديه دارد يا به ازاي هرشكستگي بايد ديه جداگانه تعيين شود؟

در خصوص شكستگي استخوان يك عضو از چند محل با ضربه واحد يا متعدد، مستنبط از ماده 442ق .م .ا. مصوب 1370، آن است كه مقنن در ماده ياد شده ديه شكستن را مد نظر قرار داده است و منظور مقنن ازشكستن استخوان هر عضو، شكستگي كامل آن يا شكستگي آن از چند نقطه نبوده است ; بلكه اين ماده حكم هر شكستن را مشخص مي كند بنابراين در خصوص شكستن از چند محل ، ديه متعدد تعلق خواهد گرفت چه آن كه در چنين مواردي عرفا نيز صدق شكستگي متعدد حاصل است ; مگر آن كه محل شكستگي به قدري نزديك باشد كه عرف آن را مصداق «رض » و خرد شدن و كوبيدگي بداند. به منظور مزيد اطلاع ، متن استفتائات به عمل آمده در خصوص سؤال به شرح ذيل است :

سؤال
اگر در اثر ضرب و جرح مثلا يك موضع از استخوان پاي راست مضروب شكسته شود ديه آن نسبت به كل يك پا چقدر است ؟ اگر با همان يك ضربه چهار جاي پا شكسته شود، ديه آن چه مقدار است حال اگر بر اثر ضربه هاي متعدد چهار جاي پا شكسته شود درصد ديه از چه قرار است ؟

پاسخ
ديه شكستگي استخوان پا يك دهم ديه كامل انسان است (يك پنجم يك پا)، اين در صورتي است كه به حال اول برنگردد ولي اگر به حال اول برگردد چهار پنجم اين مقدار خواهد بود و اگر بيش از يك جا بشكند ديه آن همين مقدار براي هر كدام است . خواه در يك ضربه شكستگي هاي متعدد وارد شود يا ضربات متعدد.1

سؤال
ديه شكستگي متعدد و جدا از هم در يك عضو چه مقدار است ؟ مثلا شخصي از چند ناحيه يك پايش شكستگي دارد مانند: شكستگي استخوان لگن در طرف پاي چپ و شكستگي ديگر در كاسه استخوان لگن و استخوان نازك ني چپ و استخوان كشكك زانوي چپ و شكستگي عانه در طرف چپ كه جدا از هم محسوب و جمعا 5 عدد مي باشد آيا در فرض مذكور و امثال آن در ساير اعضاي بدن بر هرشكستگي ديه جداگانه تعلق خواهد گرفت يا براي همه ، ديه يك شكستگي استخوان تعلق مي گيرد؟

پاسخ
هر يك از شكستگي ها ديه مستقل دارد.2

سؤال
اگر با يك ضربه يا تصادف چند جاي پا يا دست شكسته شود حكم ديه چسيت ؟

پاسخ
در فرض سؤال ظاهرا چند شكستگي محسوب مي شود و لازم است براي هر يك ، يك ديه پرداخت شود;يعني اگر خوب شد 80 دينار و اگر معيوب ماند 100 دينار كه يك پنجم ديه پا مي باشد، يعني اگر سه ناحيه پاشكست و خوب نشد ديه آن 300 دينار يا سه پنجم ديه پا مي باشد ولي در اين مورد هم مصالحه بهتر است .3

سؤال
چنانچه در اثر ضربه مستوجب ديه چند نقطه از يك استخوان (مانند استخوان ساق پا) دچارشكستگي شود، بفرماييد:
الف . آيا هر شكستگي ديه جداگانه دارد يا پرداخت يك ديه براي همه آن ها كافي است ؟
ب . در اين فرض ، آيا ايجاد چند شكستگي در اثر يك يا چند ضربه با هم تفاوت دارد؟
ج . اگر در اثر ضربه مستوجب ديه ، علاوه بر شكستگي استخوان تكه اي از همان استخوان نيز جداشود، آيا براي جدا شدن استخوان ، ديه شكستگي استخوان بايد پرداخته شود يا حكم ديگري دارد؟4

آيت الله العظمي محمد فاضل لنكراني
الف . اگر عرفا چند جنايت محسوب مي شود مقتضي تعدد جنايت تعدد ديه است و هر يك ديه مستقل دارد.
ب . فرقي نمي كند كه چند شكستگي در اثر يك حادثه و ضربه ايجاد شده باشد يا چند حادثه و ضربه .
ج . حكم شكستگي استخوان را دارد بلي اگر استخوان خرد شود ديه آن با ديه شكستگي فرق دارد و ثلث ديه عضو مي باشد.
آيت الله العظمي ناصر مكارم شيرازي
الف . هر شكستگي يك ديه مستقل دارد مگر اين كه چنان به هم نزديك باشد كه يكي به حساب آيد.
ب . تفاوتي نمي كند.
ج . براي جدا شدن قسمتي از استخوان بايد ارش بپردازد.
________________ پاورقي __________________
1ـ ناصر مكارم شيرازي ، مجموعه استفتائات جديد، ص 399، مسأله شماره 1333.
2ـ همان ، ص 400، مسأله شماره 1334.
3ـ محمد فاضل لنكراني ، جامع المسائل ، ج 1، ص 546، مسأله 1943.
4ـ گنجينه آراي فقهي ـ قضايي ، مركز تحقيقات فقهي ، سؤال 34.